Güney Amerika’da siyasetin dinamikleri ve krizin etkileri - Erol Anar

Ozgur Universite – Nisan 2016
http://ozguruniversite.org/2016/04/23/guney-amerikada-siyasetin-dinamikleri-ve-krizin-etkileri-erol-anar/ 

Tarihi kısaca hatırlarsak; Latin Amerika’nın sömūrgeciler tarafından “keşfi”, aynı zamanda kıtanın yerli halklarına karşı yapılan būyūk çaplı soykırımların da tarihidir. Başka bir acılı tarih de bu kıtada askeri darbelerin ve cuntaların tarihidir. Kıtada siyasetin dinamiklerini anlamak için kolonizasyon tarihine kadar uzanmak gerekmektedir.
Bugün ‘’Latin Amerika’’ olarak tabir ettiğimiz bölge ülkeleri, Avrupa tarafından sömürüldükleri, yine Avrupa’dan ithal virüslerle ve bilumum hastalıklarla nüfuslarının büyük  bir kısmını kaybettikleri, zorla dinlerinin ve hayat tarzlarının değiştirildiği onca yıldan sonra nihayet 19. Yüzyılda büyük ölçüde Napolyon’un en önemli sömürgecilerden İspanya’yı işgalinden cesaret alıp kendi kaderlerini tayin etme sevdasıyla ayaklanmaya başladılar. Bu başkaldırıya şüphesiz Amerikan ve Fransız ihtilalleri, İngiltere’nin İspanyol sömürgelerini bu yönde kışkırtması, yerli halkla karışan İspanyolların o dönemin Avrupa’sındaki liberal fikirleri Latin Amerika’ya ithal etmeleri gibi etkenler de büyük ölçüde   zemin hazırlamıştır. [1]
Tüm bu nedenlerle uzun yıllar maddi manevi sömürülen Latin Amerika halkı ayaklanmış ve 1815- 1830 yılları arasında bölge ülkeleri tek tek bağımsızlıklarını ilan etmeye başlamıştır. Bu süreçte ilk olarak 1816 yılında Venezuella ve Arjantin, 1818’de Şili, 1821’de Panama ve Peru, 1822’de Brezilya ve 1828’de Uruguay bağımsızlıklarını ilan ettiler.[2]
GabrielGarcíaMárquez‘in “Labirentindeki General” (El general en su laberinto) isimli eserinde, hayatının son dönemini anlattıǧıSimonBolivar, Gūney Amerika’da sömūrgeciliǧe, İspanyol egemenliǧine karşımūcadeleyūrūten “el libertador” kurtarıcı lakaplı bir devrimci önderdir. Ve Gūney Amerika baǧımsızlık tarihinde önemli bir yeri vardır. Ona “Gūney Amerika’nın George Washington’ı” diyenler de vardır. Bolivar bu kıtada bir efsanedir ve gūnūmūzde de esin kaynaǧı olmaya devam etmektedir.

DEVAMINI OKUMAK ICIN......